Dziecko z niepłynnością mówienia –...

Dziecko z niepłynnością mówienia – jak możemy mu pomóc?

Niepłynność w mówieniu czyli: „powtarzanie sylab i wyrazów, przeciąganie głosek, pauzy, powtórki, wtrącenia” (Z. Tarkowski, 1997).

Kiedy mówimy o niepłynności? Jeśli zauważymy, że nasze dziecko :

·       Powtarza sylaby, np. da-da-daj mi lalę; ma-ma-ma-mo

·       Powtarza głoski, np. a-a-a; y-y-y

·       Powtarza wyrazy np.daj daj mi lalę

·       Przeciąga głoski, np. mmmam lalę

·       Robi Pauzy – wyraźnie przerwy miedzy wyrazami

·       Blokuje wyrazy, np. d…daj mi lalę

·       Stosuje wtrącenia: np. eee daj mi no lalę

Nie wszyscy rodzice wiedzą, jak należy wówczas postępować. Trudno jest w takiej sytuacji udawać, że nie słyszymy niepłynnego mówienia. Odczuwamy niepokój i strach, a nawet panikę. Dzieci często (szczególnie w wieku przedszkolnym) są nieświadome tego w jaki sposób mówią. Jeśli zaczniemy je poprawiać, kazać mówić wolniej – zniechęci się. Dziecko może zacząć bać się mówienia – żeby się nie „zająknąć”, żeby zadowolić rodzica.

Co możemy zrobić dla naszego dziecka?

Nigdy nie mówmy dziecku, że się „jąka”, „mówi niewyraźnie”, „mówi inaczej niż inne dzieci”, nie używajmy takich zwrotów! Istotne jest żeby dziecko nie uświadamiało sobie, że jego mowa jest niepłynna – to wpłynie na jego poczucie własnej wartości i postrzeganie siebie!

Mówmy do dziecka spokojnie, normalnie, nie powtarzajmy tego samego zwrotu kilkakrotnie, nie mówmy wolniej i głośniej, ani zbyt szybko, zwracajmy się do dziecka po prostu „normalnie”.

Jeśli komunikaty będą krótkie, proste i oparte na konkrecie wówczas będziemy mieli pewność, że nasze dziecko je zrozumiało. Dzieci z niepłynnością maja trudności z powtarzaniem trudnych słów, nieznanych zwrotów, czy odpowiadaniem na skomplikowane pytania.

Jak najwięcej śpiewajmy z dzieckiem. To doskonały trening. Niepłynność podczas śpiewu ustępuje.

Jeśli będziemy przerywać wypowiedzi dziecka, poprawiać je może to wywołać reakcje takie jak: agresja, milczenie, niechęć do rozmowy dziecka z rodzicem o szkole, kolegach, o tym, co wydarzyło się podczas całego dnia spędzonego w szkole. Spokojnie wysłuchajmy malucha. A jeśli nie będzie chciał się nam zwierzać nie odbierajmy tego jak porażkę.

Bardzo ważne jest właściwe oddychanie. Nauczmy dziecko, że wdychamy powietrze nosem i bardzo wolno wypuszczamy ustami, od momentu, kiedy zaczynamy mówić. Czym głębszy będzie wdech, tym więcej powiemy na jednym wydechu.

Jeśli dziecko ma dobry okres, jest zadowolone otwarte na komunikację – zachęcajmy je do mówienia. Jeśli ma zły okres, zajmijmy je czynnościami manualnymi bądź śpiewem.

Często dzieci z niepłynnością mają zaniżone poczucie własnej wartości. Szukajmy mocnych stron dziecka. Niech zabłyśnie na tle grupy.

Zabawy i ćwiczenia oddechowe powinny kojarzyć się dziecku z czymś przyjemnym, miłym. Nie zmuszajmy więc dziecka do ćwiczeń jeśli tego nie chce.

Zadbajmy o regularny tryb życia dziecka. Im mniej w nim będzie rzeczy nie planowanych, tym lepiej dla płynności mowy.

Dzieci z niepłynnością powinny jak najmniej spędzać czasu oglądając telewizję, czy przed monitorem komputera. Ograniczy dziecku nadmiar bodźców – gry komputerowe, zabawki drażniące wszystkie zmysły, hałas.

Zachęcajmy dziecko do mówienia, ale nigdy nie zmuszajmy go do powiedzenia wierszyka na szkolnym przedstawieniu – jeśli tego nie chce!

Unikajmy mówienia o dziecku w jego obecności!